Wednesday, June 24, 2009

शब्दबंध २००९ - वृत्तांत

गेल्या वर्षी शब्दबंध हा उपक्रम सुरू झाला. ब्लॉग लिहिणाऱ्या आणि वाचणाऱ्या लोकांचे इ-स्नेहसंमेलन असा ह्या कार्यक्रमाचा उद्देश होता. ह्या वर्षी तोच उद्देश पुढे ठेवून दुसरे शब्दबंध साजरे झाले. शनिवार दि. ६ जून २००९ रोजी भारतीय प्रमाण वेळेनुसार सकाळी आठ वाजता शब्दबंधचे पहिले सत्र सुरू झाले आणि रविवार दि. ७ जून रोजी भारतीय प्रमाण वेळेनुसार सकाळी आठ वाजता चौथे सत्र संपले. वेगवेगळ्या वेळी चार सत्र ठेवून भारतात आणि भारताबाहेर राहणाऱ्या अधिकाधिक सभासदांना सहभागी करून घेण्याचा प्रयत्न करण्यात आला. जवळ जवळ पन्नास च्या आसपास लोकांनी सर्व सत्रात भाग घेऊन उपक्रम यशस्वी केला. ह्या उपक्रमाचे हे थोडक्यात केलेले सिंहावलोकन.


सत्र पहिले - (जपान, ऑस्ट्रेलिया, भारताच्या पूर्वेकडील देश आणि भारत) वेळ - ६ जून २००९, सकाळी ८ ते ११

सहभागी सदस्य -

अभिजित राजवाडे (सूत्रसंचालक), सई मुंडले, नरेंद्र गोळे, आशा जोगळेकर, दीपक कुलकर्णी, क्रांती सडेकर, निलेश गद्रे, प्राजक्ता पटवर्धन, जयश्री अंबासकर, हिमांशू डबीर, विश्वास मुंडले, प्रशांत मनोहर, प्रमोद देव, संध्या जोशी, तुषार जोशी, शैलजा रेगे, आदित्य खेर, सारिका परळकर, हरीप्रसाद.

वृत्तांत -

शब्दबंध-२००८ मध्ये सहभागी झालेल्यांपैकी सई मुंडले यांनी आपल्या सुश्राव्य गाण्याने या सत्राची सुंदर सुरुवात केली. त्यांनी शब्दबंध-२००९ ची पार्श्वभूमी विशद केली. अभिजित यांचा या सत्राचे सूत्रधार म्हणून परिचय करून दिला आणि सत्राची सूत्रे त्यांचे सुपूर्त केली. मग अभिजित यांनी आपल्या ’कला’ या कवितेचे अभिवाचन केले. त्यानंतर नरेंद्र गोळे यांनी आपली स्फूर्तीदेवीची आरती ही कविता सादर केली. त्यानंतर त्यांनी ’ए माझे संजीवनी’ हा ’ए मेरी जुहराजबी’ या गीताचा अनुवाद सादर केला. आशा जोगळेकर यांनी आपली ’आयुष्य’ ही कविता वाचली. त्यानंतर मग दीपक यांनी त्यांची “एक प्रवास कधीही न संपणारा” ही कथा वाचली. मग संगीतावर चर्चा वळली. तेव्हा क्रांती सडेकर यांनी ’पार्वती वेची बिल्वदले’ हे सुंदर गीतच सादर केले. अभिजित यांनी मग नरेंद्र गोळे यांना त्यांच्या ’महानदीचे मुख’ या लेखाचे वाचन करण्याकरता सूत्रे सोपवली. त्यानंतर सई यांनी ’भारती’ ही आपली मोलकरणीवरली कथा वाचून दाखवली. मग आशाताईंनी त्यांची ’प्रवास’ ही कविता वाचली. त्यानंतर अभिजित यांनी आपली कविता ’कोलाज’ चे वाचन केले. मग नरेंद्र गोळे यांनी त्यांची ’ऊर्जा’ ही कविता वाचली. मग नरेंद्र गोळे यांनी ’संसार माझा’ ही कविता सादर केली. यानंतर सई यांनी ’असलेलं नसलेलं’ हा भावपूर्ण लेख सादर केला. सगळेच. सई यांनी ’लट उलझी’ गाऊन सादर केले. सरतेशेवटी नरेंद्र गोळे यांनी ’भारतमाता’ हे आपले कल्पनाचित्रण वाचले. मग “भारत माता की जय”असा जयघोष झाला आणि सभा समाप्त झाली.

सत्र दुसरे - ( भारत ) वेळ - ६ जून २००९, सकाळी ११.३० ते दुपारी ३.३०

सहभागी सदस्य -

जयश्री अंबासकर (सूत्रसंचालक), प्रशांत मनोहर, शैलजा रेगे, तुषार जोशी, आदित्य जोशी, मयूर भागवत, सई मुंडले, क्रांती सडेकर, निलेश गद्रे, सोनल देशपांडे, शमा लेले, दीपक कुलकर्णी, अनिकेत वैद्य, प्रीती छत्रे, दीपिका जोशी, प्रमोद देव, नरेंद्र गोळे, प्राजक्ता पटवर्धन

वृत्तांत -


ह्या सत्राची सुरवात प्रशांत मनोहरच्या एका अचानक मूक झालेल्या मैफिलीची कैफियत मांडणाऱ्या कवितेने झाली. शैलजा रेगेने "के सरा सरा" हा आपला लेख वाचला. तुषार जोशीने एक गोड कविता त्याच्या खास ढंगात सादर केली. ऍडी जोशीने ब्लॉग का लिहावा इथपासून तर ब्लॉग मध्ये काय लिहावं, तो कसा लोकप्रिय करावा इथपर्यंत सगळे सल्ले देणाऱ्या विनोदी लेखाचं वाचन केलं. जयश्री अंबासकर यांनी त्यांची "गुलाबी चांदणे" ही कविता सादर केली. त्यानंतर शैलजानं "विराणी" सादर केली. जयश्री अंबासकर यांनी मग "दाटून कंठ येतो" हा लेख सादर केला. प्रशांत ने "नितांत सुंदर वनराई" ही कविता सादर केली. मयूर भागवत याने जपान ते कोल्हापूर ह्या त्याच्या प्रवासाचं वर्णन ऐकवलं "यात्रा" ह्या लेखातून. दुसरं सत्र संपलं ते क्रांती सडेकर यांच्या खास शब्दबंधसाठी लिहिलेल्या कवितेने

सत्र तिसरे - (भारत, युरोप, पूर्व व मध्य अमेरिका) वेळ - ६ जून २००९, संध्याकाळी ६. ३० ते १०. ३०

सहभागी सदस्य -

प्राजक्ता पटवर्धन (सूत्रसंचालक), गौरी बार्गी, क्रांती सडेकर, हिमांशू डबीर, राहुल पाटणकर, निखिल कुलकर्णी, संगीता गोडबोले, संग्राम भोसले, प्रशांत मनोहर, शैलजा रेगे, निलेश गद्रे, प्रमोद देव, सारिका परळकर, नरेंद्र गोळे

वृत्तांत -

सुरुवातीला क्रांती सडेकरच्या "राधिका" या कवितेचं अभिवाचन झालं. यानंतर गौरी बर्गी हिने 'क्रिस्टालनाख्तच्या निमित्ताने' ह्या लेखाचे अभिवाचन केले. मग हिमांशू डबीर याने एका वाल्याची नवी गोष्ट हा त्याचा लेख वाचला. राहुल पाटणकर याने "आवाहन " ही कविता वाचली. निखिल कुलकर्णी याने 'दिव्य दिव्य कणांचे ' ही कविता वाचली. मग संगीता गोडबोले हिने 'मंजूसाठी मुलगा पाहा" हा तिचा लेख वाचला. प्राजक्ता पटवर्धन हिने "सुवर्ण प्रभा" ही तिची गजल वाचली. प्रमोद देव यांनी "बेंगलोरच्या आठवणी " हा लेख वाचला. संग्राम भोसले याने " लौट के तू आ रे शर्त लगाले " हे त्याचे मनोगत वाचले. सर्वांच्या वाचनाची एक फेरी पूर्ण झाली होती. सगळे उत्स्फूर्तपणे दाद देत होते. चर्चा होतच होत्या. एकूण सत्रांत रंग चढू लागला होता. दुसऱ्या फेरीत हिमांशू डबीर याने "स्वप्नांची मौने" ही कविता सादर केली. यानंतर निखिलने "मी बळी तो बळी" ही कविता सादर केली. मग प्राजक्ता पटवर्धन हिने "ठेवणीतले आवाज' या लेखाचं अभिवाचन केलं. संग्राम भोसले याने "कहाणी साठा उत्तराची" हा लेख वाचला. नंतर राहुल याने त्याची "सावली" ही कविता वाचली. यानंतर क्रांतीने तिची "अंत" ही कविता सादर केली. देव काकांनी मग "कृतार्थ" ही कविता वाचली. याशिवायही एकातून एक विषय निघत अनेक कविता, त्यांची बनलेली गाणी, लेख, यांचेही वाचन झाले.


सत्र चौथे - (पश्चिम अमेरिका, जपान, ऑस्ट्रेलियाला ) वेळ - ७ जून २००९, सकाळी ४ ते ८

सहभागी सदस्य -

निलेश गद्रे (सूत्रसंचालक), चक्रपाणी चिटणीस, प्रभाकर फडणीस, प्रशांत मनोहर, प्राजक्ता पटवर्धन, नंदन होडवडेकर, शैलजा रेगे, क्रांती सडेकर, नरेंद्र गोळे, दीपक कुलकर्णी, प्राजक्ता दामले, तेजस्विनी लेले, श्रीराम पेंडसे.

वृत्तांत -

सत्राच्या सुरवातीला, मराठी पाऊल पडते पुढे हे गाणे वाजवण्यात आले. त्यानंतर सूत्रसंचालक निलेश गद्रे ह्याने थोडक्यात शब्दबंधच्या संकल्पनेबद्दल सांगितले. सर्व सभासदांनी मग आपापली ओळख करून दिली आणि थोडक्या शब्दात ब्लॉगिंगबद्दल त्यांना काय काय वाटते ते सांगितले. त्यानंतर फडणीस काकांच्या पुस्तक परीक्षणाने अभिवाचनाची सुरुवात झाली. चक्रपाणीचे "जेव्हा तुझ्या बुटांना" हे बूटमहात्म्य अतिशय रंगतदार झाले. त्यानंतर नंदनने लिहिलेले सखाराम गटण्याचे आत्मचरित्रदेखील श्रवणीय झाले. निलेशने केलेले मेलबर्नचे वर्णन श्रोत्यांना सहल घडवून आले. ह्यानंतर प्राजक्ता पटवर्धनने तेजस्विनी आणि प्राजक्ता दामले ह्यांचे व्हॅलेंटाइन डे आणि परदेशातली पाडव्याची वेगळीच ओवाळणी ह्यावरचे अनुभव वाचून दाखवले. प्राजक्ता दामलेच्या उलटी अमेरिका ह्या कवितेच्या वाचनाने अभिवाचन सत्राचा शेवट झाला. नंतर ब्लॉगिंगमधील कमेंटसचे महत्त्व ह्या विषयावर चर्चा झाली. तसेच शब्दबंधला अधिक मोठं करण्याबाबत आणि मराठी वाचकांच्या समोर मराठी ब्लॉग्जमधील साहित्य अधिकाधिक आणणं ह्या विषयांवर चर्चा झाली. समारोपाच्या आधी क्रांती सडेकर यांनी शब्दबंध वरील आपली कविता सादर केली. श्रीराम पेंडसे ह्यांनीही आपली एक कविता सादर केली. त्यानंतर प्रशांतने शब्दबंध बद्दलचे आपले मनोगत व्यक्त केले आणि अखेरीस निलेशने ह्या वर्षीच्या शब्दबंधचे सूप वाजल्याचे घोषित केले.

शब्दबंधसाठी ज्या सर्वांनी आपला अमुल्य वेळ दिला आणि खारीचा का होईना वाटा उचलला त्या सर्वांचे आभार. अनावधानाने कुणाचा उल्लेख करायचा राहून गेला असल्यास मोठ्या मनाने त्यांनी क्षमा करावी ही विनंती.

2 comments:

विशाखा said...

एका "प्राजक्ता (दामले)" ने लिहिलेलं दुस़या "प्राजक्ता (पटवर्धन)" ने सादर केलं त्याबद्दल अनेक आभार!

PS: पहिली प्राजक्ता मी, आणि मी निव्वळ माझ्या वेंधळेपणामुळे सत्राची वेळ चुकले. पण दुस़या प्राजक्ताने निभावून नेलं...
असा ही एक "शब्दबंध"!

Asha Joglekar said...

खूप छान झाली सत्रं सर्व पण थोडी थोडी जी गडबड झाली ती पुढच्या सत्रांत डाळायचा प्रयत्न करू या .
सविस्तर वृतांता करिता वाट बघतेय. पण आता हा दर वर्षी चा उत्सव असू दे अन त्यात नवनवीन रंगाची उधळण होऊ दे ।